Hiện nay, bên cạnh các phương thuốc tây y,.. thì các phương thuốc đông y vẫn được nhiều người lưu giữ và phát triển. Dựa vào đặc điểm và công dụng của các loại cây thảo dược, con người đã áp dụng vào việc chữa bệnh. Nhờ vậy, nhiều loại cây xung quanh chúng ta vẫn nghĩ là vô dụng nhưng lại có nhiều công dụng không ngờ. Đặc biệt cây lạc tiên, vậy cây lạc tiên là cây gì, tác dụng , và cách dùng của cây này ra sao, bài viết hôm nay cayvala.com sẽ giúp độc giả nắm rõ.
Cây lạc tiên là cây gì?
Cây lạc tiên trong nhân gian còn gọi là cây nhãn lồng hay cây chùm bao, hồn tiên, long châu quả,…. Còn có tên khoa học là Passiflora foetida, thuộc họ lạc tiên – Passifloraceae. Đây là một cây thuốc nam quý, dạng dây leo bằng tua.
Đặc điểm hình thái, sinh lí của cây lạc tiên:
- Là loại dây mọc leo, thân mềm và có nhiều lông mềm, thân rỗng, lá mọc so le có hình tim, lá kèm rách ở mép, mép lá lượn sóng và xẻ thành 3 thùy, thùy ở giữa cao hơn 2 thùy bên cạnh, tua cuốn mọc từ nách lá, có tràng phụ hình sợi, màu tím.
- Hoa màu trắng, quả lạc tiên dài 3cm, có hình trứng, vỏ mỏng, quả mọng, bao bởi lá bắc tồn tại như một cái bao ở ngoài, khi chín màu vàng và có thể ăn được, rất thơm ngon và bổ dưỡng. Nhiều nơi còn hái ngọn và dây lạc tiên non để luộc ăn hoặc nấu canh giúp giải nhiệt tốt.
- Thu hoạch vào mùa xuân.
- Lá bắc của cây này có các bẫy bắt côn trùng, trên đó chảy ra chất dính kèm theo enzym tiêu hóa, nhưng người ta chưa biết liệu cây có tiêu hóa côn trùng bị mắc bẫy hay không hay chỉ sử dụng vũ khí này làm cơ chế bảo vệ hoa và quả của cây. Đây vẫn là một chủ đề gây tranh cãi và nghiên cứu của các nhà nghiên cứu về cây ăn thịt.
- Bộ phận dùng: Toàn cây.
- Phân bố: Loài liên nhiệt đới, mọc hoang khắp nơi, leo quấn ở các bãi trống lùm bụi. Cũng thường trồng ở các vườn thuốc.
- Thu hái: Thu hái toàn cây, phơi khô.
- Thành phần hoá học của lạc tiên:Trong cây có chứa các hoạt chất như: Alcaloid, flavonoid, saponin.
Tính vị:
Lạc tiên có vị ngọt và đắng, tính mát, có tác dụng tiêu viêm và lợi tiểu.
Chủ trị:
An thần gây ngủ: dùng trong các trường hợp mắc các bệnh như: bệnh tim hồi hộp, tâm phiền muộn, mất ngủ; có thể dùng lá tươi ăn dưới dạng nấu canh; hoặc dùng dưới dạng thuốc sắc riêng; ngoài ra có thể kết hợp với lá sen, lá vông nem, ngãi tượng ( củ bình vôi).
Giải nhiệt độc, làm mát gan: được dùng trong trường hợp cơ thể mất nước hoặc đau mắt đỏ.
Cách dùng, chỉ định và phối hợp
Ngọn non của cây lạc tiên được hái về để luộc hay nấu canh. Quả chín vàng ăn ngon và ngọt. Lạc tiên được dùng trị suy nhược thần kinh, mất ngủ, ngủ hay mơ, phụ nữ hành kinh sớm. Còn được dùng trong điều trị ho, phù thũng, viêm mủ da, lở ngứa, loét ở chân.
Liều dùng:
Dùng từ 8 – 16g dạng thuốc sắc. Dùng ngoài đun nước rửa và giã cành lá tươi để đắp.
11 tác dụng của cây lạc tiên
Cây lạc tiên có rất nhiều công dụng trong việc bảo vệ sức khỏe, trong đó điều trị các bệnh như:
Suy nhược thần kinh, mất ngủ, khó ngủ
Hiện nay tỷ lệ người mắc bệnh mất ngủ ngày càng tăng, tuổi càng cao thì hay bị mất ngủ, đồng thời người mà bị căng thẳng, lo âu do áp lực công việc và cuộc sống cũng rất khó ngủ. Khi ngủ không đủ giấc sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, uể oải, không tập trung làm việc được, thậm chí nhiều người còn uống thuốc an thần để ngủ nhưng điều đó không tốt.
Cây lạc tiên được đánh giá là cực kỳ tốt cho hệ tuần hoàn cũng như tim mạch. Lạc tiên 8 – 16g sắc uống, dùng riêng hoặc phối hợp với lá Vông, lá Dâu, tâm Sen nấu thành cao lỏng, mỗi ngày dùng 2 – 5g, chia nhiều lần uống, nên uống trước khi đi ngủ.
Vấn đề da liễu như bệnh viêm da
Người mắc bệnh ngoài da thường xuất hiện các nốt mụn, mẩn ngứa, ngứa ngáy khó chịu, thậm chí có thể bị ghẻ lở, xuất hiện nhiều vết lở loét ở chân tay và khắp các bộ phận, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng sống. Bạn sẽ không cần phải sử dụng bất cứ loại thuốc uống hay thuốc bôi da nào khác, chỉ cần uống nước quả lạc tiên hoặc nước sắc cây lạc tiên mỗi ngày sẽ giúp nhanh chóng khỏi bệnh. Cây lạc tiên có tính mát, vị ngọt nên có công dụng thanh nhiệt và giải độc cơ thể cực tốt, giúp trị nóng trong người. chính vì vậy sẽ giúp loại bỏ tất cả mụn ngứa, vết thương sớm lành. Thậm chí người ta còn tắm nước lạc tiên để phòng các bệnh ngoài da.
Bệnh ho
Đối với những người bị ho do phế nhiệt, khi uống nước sắc từ cây lạc tiên sẽ giúp thanh nhiệt và chữa ho hiệu quả, vừa an toàn mà không cần tới thuốc kháng sinh.
Bệnh kiết lỵ, tiêu chảy
Người thường xuyên bị kiết lị chứng tỏ hệ tiêu hóa không tốt, nếu kéo dài sẽ gây mất nước trầm trọng, người mệt mỏi, gầy gò và thiếu sức sống. Các thành phần có trong cây lạc tiên lại được đánh giá là rất tốt cho hệ tiêu hóa, vì vậy nếu bị tiêu chảy hay kiết lị thì bạn chỉ cần dùng 60g quả lạc tiên đem rửa sạch, đem sắc lấy nước uống, cho thêm đường, ngày uống 2 lần trước khi ăn.
Người bị ho do phế nhiệt
Những người bị nóng trong người diễn ra trong thời gian dài sẽ dẫn tới ho. Nếu để tình trạng kéo dài sẽ dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng hơn, để nhanh chóng loại bỏ tình trạng này thì người bệnh chỉ cần uống nước sắc cây lạc tiên mỗi ngày hoặc có thể nấu lạc tiên thành dạng cao lỏng và uống hàng ngày bệnh sẽ khỏi.
Chứng mệt mỏi, căng thẳng lâu dài
Trong thành phần cây lạc tiên có chứa nhiều vitamin, nhất là vitamin B2 giúp bổ sung năng lượng cho cơ thể, duy trì một sức khỏe tốt, chống stress. Hái 300g lạc tiên (cả lá,dây, quả), đem phơi 2 nắng hoặc sao thổ cho vàng. Thêm 200g rau bắp và 100g rau má (sao khử thổ vừa héo). Cho vào ấm đất cùng 500ml nước, 1 phần 4 muỗng muối hạt, sắc còn 200 ml nước. Chia uống 2 lần/ngày vào các buổi trưa, tối. Kiên trì uống trong vòng 7 ngày sẽ có tác dụng an thần, chống stress.
Viêm da, ghẻ ngứa
Để điều trị dứt điểm dùng dây lá lạc tiên với lượng vừa đủ, đem nấu nước tắm và rửa.
Bài thuốc an thần, có tác dụng trợ tim, ngủ được êm, dịu thần kinh
Mất ngủ là hiện tượng rất phổ biến hiện nay, nếu tình trạng này kéo dài sẽ kéo đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng như: suy nhược, người mệt mỏi, uể oải, không tập trung,.. gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của bạn. Để điều trị tình trạng này bạn cần dùng: hạt sen 12g, lá Tre 10g. cỏ mọc 15g, lá dâu 10g, lạc tiên 20g, vông nem 12g, cam thảo 6g, xương bồ 6g, táo nhân sao 10g. Ðổ 600ml nước sắc còn 200ml nước, uống ngày 1 tháng .
Làm nước giải khát có tác dụng mát và bổ
Cách làm nước giải khát từ cây lạc tiên như sau: Quả chín (càng chín càng thơm 0,5kg), bổ đôi, nạo hết ruột, ép và lọc lấy dịch quả. Đường trắng 250g hòa với một lít nước đun sôi để nguội. Đổ dịch quả vào nước đường, trộn đều. Nước quả lạc tiên trứng có mùi thơm đặc biệt, vị hơi chua, chứa nhiều vitamin, nhất là vitamin B2, rất tốt cho cơ thể.
Chữa lỵ: Dùng qủa lạc tiên 60 g, rửa sạch, sắc lấy nước, pha thêm đường, chia 2 lần uống trước bữa ăn.
Ở những người cao tuổi thường xuyên mắc các chứng đau nhức chân tay, phụ nữ tiền mãn kinh hay nổi giận có thể uống nước cây lạc tiên mỗi ngày để loại bỏ tình trạng đó, giúp cơ thể dễ chịu hơn, ăn ngon và ngủ tốt.
Để biết thêm thông tin tác dụng của cây mời bạn cùng tìm hiểu thêm về tác dụng của các loại cây, lá, quả khác.
9 tác dụng của cây khổ sâm
11 tác dụng của cây lạc tiên
9 tác dụng của cây mã đề
Tác dụng của cây lá lốt